Wednesday, December 20, 2006

Seçme çok garip saçmalar ve olaylar

Amerika´da İngilizce konuşmak yasaktır....

Eğer ABDde Missouri Eyaleti´ne yolunuz düşer de Wannypaa kasabasına olur ya, bir şeyler yemek veya içmek için uğrarsanız başınız ciddi bir şekilde derde girebilir çünkü bu kentin girişindeki tabelada şöyle yazar; "Devlet dili Amerikancadır, burada İngilizce konuşmak yasaktır, İngilizce konuşanlar bir ay hapse mahkum edilirler..." Nece mi konuşacaksınız? Vallahi bu sizin sorununuz, bizce kuş dilini deneyin, zira Amerikanca konuşmak için oralarda epey sürtmeniz gerekiyor.

Pasaklılar kraliçesi

Belki de dünyanın en büyük ihmali ve pasaklılık olayı beş yıl önce Londra´da Surrey´de yaşandı. Pisliği, pasaklılığı ve bakımsızlığı ile tanınan Anne Mcinson´un küçük kızı Ann evde kendi kendine top oynuyordu, zıplayan top salonda bulunan dev büfenin arkasına girdi, küçük Ann topu çıkarmak için büfenin altına girerek topu ararken, bir yığın kemikle karşılaştı. Olay ortaya çıkarıldığında resmen bir şok yaşandı; sekiz yıl evvel Mckinson ailesi büyük kızları Muriel´ in kaybolduğunu polise bildirmişler ve tüm aramalara karşın Muriel bulunulmamıştı. Oysa Muriel aynen kardeşi Ann gibi büfenin altına girmiş ve orada sıkışıp, açlıktan ve susuzluktan ölmüştü. Asıl açıklanamayan olay, küçük kızın ne sesinin, ne de öldükten sonra cesedinin kokusunun evdekiler tarafından farkedilmemesiydi. Bn Mckinson´un komşuları kokunun duyulamayacağını çünkü evin zaten her zaman leş gibi koktuğunu söylediler. Sonuçta kadın tutuklandı ve ihmal yüzünden yalnız bir yıl ceza yedi.

Treni öldüren adam

Almanya´da Hagen´de inanılmaz bir olay 1974 yılının Nisan ayında oldu; Hagen´den kalkıp, İsviçre´nin Bale kentine gitmekte olan tren kalktıktan yarım saat sonra bir geçitten geçerken rayların üzerine birden bir adam çıktı ve o anda yaklaşık 100 km hızla gitmekte olan tren kaçamayan adama çarptı ve onu 20 m. uzaktaki bir hendeğin içine fırlattı. Adam bir demiryolu işçisiydi, kazada ölmedi sadece ve sadece kol ve bacaklarında birkaç önemsiz kırıktan başka hiçbirşeyi yoktu. Fakat lokomotifin durumu felaketti ve kullanılamayacak kadar hasar görmüştü. Adam üç ay sonra kalkıp dolaşmaya başladı ama demiryolları yetkilileri lokomotifi onarmaya değmez diyerek hurdaya attılar.

Sütyen muayenesi

Durun! Sütyen muayenesi yapılacak...
İllionis´de Nilwood´da 16 yaşına gelen her genç kız kesin olarak sütyen takmaya mecburdur, aksi halde bir hafta hapis cezasına mahkum edilir. Ama işin ilginç tarafı Nilwood polisleri; evi dışında nerede olursa olsun, tüm genç kızların sütyen giyip giymediklerini bizzat kontrol etmeye yetkilidirler. Ne dersiniz? Herhalde polisler bu yasanın kaldırılmamasına en çok karşı çıkanların başında geliyorlar.

Tuesday, December 12, 2006

BEL FITIĞI NEDİR?





Bel bölgemizde bulunan omurgaların arasındaki kıkırdak yapının yırtılarak, omurilikten çıkan sinirleri sıkıştırmasıdır. Önce şiddetli bel ağrısı, daha sonrada ayağa yayılan ağrıyla ortaya çıkar. Yatak istirahati ve bazı ağrı kesicilerle tedaviye rağmen, ağrısı geçmeyen, sosyal yaşantısı etkilenen ve ayakta felçler ortaya çıkan hastalarda uygulanan cerrahi girişimler bu gün hızla gelişmekte, hasta kısa sürede eski yaşantısına dönmektedir. Tedavisinde gecikilen vakalardaysa, ağrılar ve

felçler kalıcı olmaktadır.

OMURGANIN YAPISI
Kafa tabanından, kuyruk sokumuna kadar devam eden kemik sistemine omurga denir. Omurga Yastıkçık (disk) dediğimiz kıkırdaklarla birbirine bağlanmış omur cisimciklerinden meydana gelir. Bu karmaşık yapının ortasında omurilik bulunur ve beyinden gelen emirleri , sinirler vasıtasıyla çevre organlara iletir. Omurga aynı zamanda gövdenin dik durmasını sağlayan kemik sistemidir.
Vücut ağırlığının 2/3 kadarına taşıma görevi görür. Bu zorlu görevi sadece omur ve yastıkçık dediğimiz kemik ve kıkırdak sistemiyle değil, bunlar arasındaki bağ dokusu, sırt adeleleri ve karın adelelerinin gücüyle sağlar. Beş adet bel omuru bulunur.


İNTERVERTEBRAL DİSK MESAFESİNİN YAPISI

İntervertebral disk dediğimiz yapı, kısaca omurgalar arası yastıkçık olarak adlandırılır. Omurgalar arası bir eklem olması yanında, omurgalara binen yükü emici göreve sahiptir.
Yapısına baktığımızda 3 ayrı kısma ayrıldığını görürüz:
1-Kıkırdak doku: Alt ve üst omurgalara bütünüyle yaslanan ve tüm omurga genişliğindeki kıkırdak yapıdır. Her iki omurga arasındaki çekirdek kısmı sınırlar.
2-Bağ dokusu (anulus ): Ortadaki çekirdek kısmı çepeçevre saran kuvvetli bir yapıdır. Bu elastik bağ dokusu omurganın ön kısmında en kuvvetli, omurilik ve sinirlerin yer aldığı arka kısım ve özellikle yanlarda daha zayıftır.
3-Çekirdek kısım (nukleus): Jelatin kıvamında , su içeriği fazla bir yapıdır. Çevresini saran elastik bağ dokusuyla birlikte, omurgaya binen basıncı karşılar.

Çekirdek dediğimiz kısmın , bağ dokusu dediğimiz elastik kısmı yırtarak, omurilik kanalı ve sinir köklerine bası yapacak tarzda yırtılmasına bel fıtığı diyoruz. Bu yırtılma sonucu çekirdek kısım sadece bağ dokusunu omuriliğe doğru ittiği gibi (en hafif şekli -bulging) , bağ dokusunun tam yırtılmasıyla omurilik kanalında serbest parçacık şeklinde yer alabilir (en ağır durum- akmış, serbest disk).

Tuesday, December 5, 2006

Böbrek Nakli

Böbrek Nakli;
1. Canlı vericiden (Yakın ve uzak akraba, eş)
2. 2. Kadavradan
olmak üzere iki kaynaktan yapılır.

Transplantasyon sonrası böbrek fonksiyonlarının hemen yerine gelmesi nedeniyle tüm fizik ve psikolojik bozukluklar düzelir. Ancak, takılan böbreğin vücutca reddi (Rejeksiyon) gibi ciddi bir sorunu da vardır.

Gerekli şartlara uyulmazsa rejeksiyon, transplante böbrek için her zaman bir tehlikedir.

Genel Bilgiler
Aralarında kan bağı olanlarda yapılan böbrek nakli çok kez alıcıda iyi uyum gösterir. Alıcı ve vericinin çok iyi incelenmesi bu başarıyı artırmaktadır. Bu nedenle canlıdan yapılan nakillerin başarı oranı daha fazladır. Son yıllarda tedaviye eklenen yeni ilaçlar kadavradan yapılan nakillerin de başarı oranını artırmıştır. İlaç tedavisi ile düşmeyen tansiyon, iltihap kaynağı olan böbrekler varsa bunlar transplantasyondan 3 4 hafta önce ameliyatla çıkarılır.

BÖBREK TRANSPLANTASYONU
Son evre böbrek yetmezliğinin en uygun tedavi şekli böbrek transplantasyonudur.

Böbrek transplantasyonunda iki organ kaynağı vardır.

1. Canlı verici
2- Kadavra

Canlı Vericiler
1. Derecede akrabalar (Anne, baba, kardeş ve çocuklar)
2. 2. Derecede akrabalar (Hala, amca, dayı, teyze) ve akraba olmayan uygun vericiler (B5 gibi) dir

Kadavra Verici : Beyin ölümü olan sistemik bir enfeksiyon ve kanser vb. olmayan kişilerdir

Kadavra ve canlı vericilerde A-B-0 kan grubu uyumu ve doku ila negatif crossmatch (Rh Faktörü önemli değildir) uyumu gerekir.

Canlı vericilerde, 1 ve 2 antigen uyumsuzluğu (Mismatch) varsa vericiler kabul edilebilir.

Kadavrada ise HLA B ve DR den birer antigen uyumu ile negatif Crossmatch yeterli uyum sayılır.

Transplantasyon öncesi alıcı ve vericilerin tüm tetkikleri tamamlanıp, böbrek transplantasyonunun yapılmasına karar verildiğinde alıcı ve verici hastaneye yatırılır Ameliyattan üç gün önce alıcının bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlara başlanır ve hasta izole edilir. (Tek başına bir odaya alınır)

Ameliyatta, böbrek, hastanın kasık bölgesine takılır.

(Arter, atardamar, Ven-toplardamar) bağlantıları bölgedeki damarlara yapılır, Üreter denen idrar kan ağızlaştırılır

Ameliyat sonrası tüm yaşam süresince devam edecek bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlarla tedavi devam eder. Hasta ameliyat sonrası 2-3 hafta hastanede yatar, taburcu edildikten sonra periyodik kontrollere gelir.

BÖBREK NAKLİ YAPILAN HASTALAR İÇİN ACİL SORUNLAR KLAVUZU

Böbrek nakli olduğunuz üniteyi günün her saatinde arayabilirsiniz. Transplant koordinatörü size yapmanız gereken her şeyi açıklayacaktır.
r
1. Ateşiniz yükselirse
2. İlaçlarınızı karıştırır ve dozlarını unutursanız
3. Kısa zamanda aşırı kilo alırsanız (Her gün tartılmanız gereklidir. Bu vücudunuzda aşırı sıvı biriktiğini, idrarla atamadığınızı gösterir)
4. Tansiyonunuz aşırı yükselirse (150/90 ı geçerse)
5. Nefes almada zorluk, sıkışma hissi, kanlı köpüklü balgam, karın ağrısı, kusma, ishal, kanlı idrar ve idrar miktarında Azalma olması durumunda derhal ameliyat olduğunuz kliniği arayınız

Ağız ve diş sağlığı protezler

Yeni protezleri kullanmayı öğrenmek zaman ve sabır ister.Bu, özellikle hayatında ilk kez protez kullanacaklar için daha da geçerlidir. Önceden protez kullanmaış olsanız bile şunu bilmelisiniz ki yeni protezleriniz kullanmış olduklarınızdan farklıdır ve bazı alışkanlıklarınızı değiştirmeniz , hatta bazı yeni alışkanlıklar kazanmanız gerekecektir.



Aşağıdaki bilgiler, alışma devresi sürecinde aklınıza gelecek bazı soruları cevaplandırmada size yardımcı olacaktır. Verilen öğütler, aksine birşey söylemedikçe geçerlidir. Sizin özel durumunuzun gerektirdiği değişiklikleri bizler ayrıca belirtiriz. Eğer aşağıda cevabını bulamadığınız sorularınız olursa lütfen not ediniz, ilk kontrol oturumunda onları biz yanıtlamaya çalışacağız. Protenizle ilgili öğütleri yalnız bizden almalısınız. Çeşitli reklamlara, yayınlara veya kişilere göre hareket etmemelisiniz ve kendinizi protez kullanan başka kişilerele karşılaştırmamalısınız. Çünkü her hastanın ağız yapısı farklıdır.

TAM PROTEZLER

Ağzınızda hiç doğal dişiniz kalmamışsa kullanacağınız protez tam protezdir. Tam protezlerle ilgili olarak aşağıdaki konularda belirtilenleri iyice anlamalı ve önerilere uymalsınız.

RAHATLIK

Yeni protezlerinizi ağzınızda yabancı ve büyük hissedeceksiniz.

Dudak ve yanaklarınızda dolgunluk hissi duyabilirsiniz.

Tam protezlere uyum sağlama büyük ölçüde dil, yanak ve dudakların becerikli biçimde kullanıma bağlıdır.Eğer diliniz normalde alt ön dişlerinize göre geride bir konumda durmakta ise, dilinizi daha önde bir konumda tutmaya gayret gösteriniz, öyle ki normalde, diliniz alt ön dişlerinizin iç yüzeyelerine dokunur durumde istirahat etsin.Bu konum, alt protezinizin yerinde daha sağlam oturmasını sağlar.Yüz kaslarınız da yeni duruma uyum sağladıkça protezlerinizin yerinde durmasına yardım edeceklerdir.Dil ve dudaklarınızla protezinizi yerinden oynatmak gibi bir alışkanlık kazanmamaya dikkat ediniz.

Eğer protezinizi bir süre için takmazsanız yeniden taktığınızda alışmanız daha güç olur.

Alt proteze alışmak genellikle üst proteze alışmakatan daha güçtür.

Tükrük bezleriniz proteze alışana kadar (İlk birkaç gün) fazlaca tükrük salgılayabilirler.

Protezleriniz siz de dahil hekim, teknisyen gibi birçok kişinin büyük emek ve zaman harcamalarını gerektirmiştir ve yurt dışından getirtilen değerli malzemelerle size özgü olarak bitirilmiştir.Bu nedenle protezlerinizi kullanmaktan gereksiz yere vezgeçmeyiniz.

KONUŞMA

Yeni protezlerle eskisi gibi konuşabilmek için bir süre pratik yapmak gereklidir. İlk günlerdeki konuşma bozukluğu uzun sürmez. Normal konuşmaya dönmek genellikle birkaç haftayı gerektirir.

Yüksek sesle okuyarak konuşmanızı geliştirebilirsiniz.Söylenmesi zor gelen kelimeleri veya heceleri tekrarlayınız.

Bazı sesleri çıkarmakta doğabilecek küçük sorunları kendiniz, sizi dinleyenlerden daha iyi fark edebilirsiniz..

YEMEK

Protezler ile iyi çiğneyebilmeyi öğrenmek normal olarak 6-8 haftayı gerektirir.

Çiğnemeye ufak parçalara bölünmüş yumuşak gıdalarla başlamalısınız.Yeni protezlerinizi başlngıçta parça et, fındık, çiğ sebze ve taze ekmek gibi yenilmesi güç yiyeceklerle denemeye kalkışmayınız.

Eğer çiğneme çenenenin iki tarafıyla aynı anda yapabilirse protezlerin oynama eğilimi azalır.

Protezlerle ısırırken yiyecekleri arka dişlerin arasına yerleştiriniz. İçeri ve yukarı yönde gelen kuvvetler protezleri yerinde tutucu niteliktedir. Ön dişlerinizle ısırmayınız, zira bu alışkanlık protezlerinizin yerinden oynamasına ve dikkatinizin protez üzerine çekilmesine neden olacaktır.

DÜZELTMELER

Protezler yapılırken büyük özen ve dikkat harcanmakla beraber özellikle yeni takıldıklarında ağızın bazı yerlerini vurabilir ve acıtarak yara yapabilirler.

Protezlerinizi kendiniz düzeltmeye kesinlikle kalkışmayınız. İlk 24 saat içinde ve ondan sonraki, ilk 48 saat içinde bize gelmenizi bekleriz. Böylelikle ağrılı noktaların aşırı bir duruma neden olmasına zaman kalmadan protezlerinizde gerekli düzeltmeleri biz yaparız. Protezlerinizi en az bir hafta çıkartmadan yatınız. Vuruk ve ağrı yapan nokta ve bölgelerin yerlerini doğrulukla belirleyebilmek için bize gelmeden önce protezinizi en az 8 saat süre ile takmanız gerekmektedir. Bu nokta ve bölgelerin düzeltilmesinden hemen sonra rahatlıyacaksınız.

Protezlerinizin vuruk yerlerinin düzeltilmesinden sonra çeşitli düzeltmelerin yine gerekebileceğini unutmayınız. Bu düzeltmeler devresi sona erdikten sonra yılda en az iki kez kontrol için gelmeniz gerekecektir.

PROTEZ BAKIMI

Protezler günde en az iki kez esaslı bir şekilde fırçalanmalıdır. Protezler ağızdan çıkarılmalı, sert kıllı bir diş fırçası ve sıvı detarjan ile temizlenmelidir. Sıvı detarjanlar protezleri çizebilecek nitelikte olan diş macunlarından daha az aşındırıcı özelliğe sahiptirler.

Protezler, içinde su bulunan geniş bir kap veya nemli bir bez üzerinde fırçalanmalıdır. Böylelikle elinizden kayıp düşmesi halinde protezlerin kırılma olasılığı azaltılmış olur.

Protezinizde oluşan lekelenmeleri temizlemek için ticari preparatları kullanmayınız.

Protezler ağızda olmadıkları sürece içi sıcak olmayan su ile dolu bir kap içinde korunmalıdır. Böylelikle kurumaları ve boyutsal değişikliğe uğramaları önlenmiş olur.

Protez tozları veya diğer yapıştırıcıları bizlere danışmadan kullanmayınız. Eğer size bir yapıştırıcının gerekliliğini düşündüren herehangi bir neden varsa, bu problemi lütfen bizlerle görüşünüz.

DOKU SAĞLIĞI

Protezler, destekleyen dokuların dinlenmeleri için, günde en az 8 saat ağızdan çıkarılmalıdır. Araştırmalar göstermiştir ki, protezinizin altındaki yumuşak dokular ve kemik 24 saat sürekli protez basıncı altında kalırlarsa bu dokuların erime miktarları ve süratleri artar. Bir başka deyişle ilk bir iki haftadan sonra gece yatarken, protezlerinizi çıkarmanız uygun olur.

Düzenli tıbbi kontrollarınızı ihmal etmeyiniz. Genel sağlık durumunuz, ağız dokularınızı ve bu dokular ile çene kemiklerinin protezlere olan direncini etkiler.

KONTROLLER

Periodik ağız muayeneleri sizin içinde en az protez kullanmayanlar kadar önemlidir.Proteziniz ağzınız için uyumsuz bir duruma geldiğinde siz farkına varmadan destekleyen dokulara zarar verebilir. Ağzınızda protezlerinize bağlı yaralar oluşabilir.Kontrol muayenesi için yılda en az iki kez gelmelisiniz.

BÖLÜMLÜ PROTEZLER

(PARSİYEL PROTEZLER)

Eğer ağzınızda bir kısım kendi doğal dişleriniz varsa proteziniz bir bölümlü protezdir.

"Tam protezler" başlığı altında yazılanların çoğu bölümlü protez kullananlar içinde geçerlidir. Bunlara ek olarak:

Protezlerin yanısıra kendi dişlerinizin (özellikle üzerine kanca gelen) dişlerin temizliğinde daha da titiz davranmalısınız. Çünkü bu dişler protezin tutunmasında ve taşınmasında önemli rol oynamaktadır.

Saturday, December 2, 2006